بررسی و مطالعه نقش شکست تقارن ایزواسکالری در کاهش انرژی پیوستگی در اثر emc هسته های 63cu و107ag

نتایج بدست آمده از پراکندگی ناکشسان ژرف الکترون از نوکلئون آزاد در شتاب دهنده خطی استانفورد در دهه 60، بیانگر وجود ساختار داخلی برای نوکلئون های آزاد بود. تصور بر این بود که ساختار داخلی نوکلئون آزاد با ساختار داخلی نوکلئون مقید در داخل هسته یکسان باشد. گروه تحقیقاتی اروپایی در سال 1983 با استفاده از پراکندگی ناکشسان ژرف میون از هسته ها نسبت تابع ساختار هسته آهن به تابع ساختار هسته دوترون را در واحد نوکلئون اندازه گیری نمودند اما این نسبت برخلاف انتظار برابر یک نبود. این پدیده به عنوان اثر emc شناخته شد و بیانگر این بود که توزیع اجزای تشکیل دهنده نوکلئون های مقید نسبت به نوکلئون های آزاد متفاوت است. از جمله اثرات هسته ای که در به وجود آمدن این اختلاف نقش دارند می توان به اثر حرکت فرمی و انرژی بستگی اشاره کرد. در این تحقیق نسبت emc را برای هسته های cu و ag با در نظر گرفتن تابع ساختار پروتون و نوترون آزاد مدل grv و مقایسه آن با تابع ساختار نوکلئون آزاد اکولینیچو و تابع توزیع تکانه بر اساس مدل نوسانگر هماهنگ ساده با پارامتر hw مختلف برای لایه های انرژی به همراه دو اثر هسته ای، حرکت فرمی و انرژی بستگی بررسی می کنیم. برای هسته های مورد مطالعه شکست تقارن ایزواسکالری، اختلاف موجود بین تابع ساختار نوترون و پروتون آزاد مدل grv، را در نظر گرفته ایم. از روی نتایج که بدست آمده مشاهده می کنیم که در هسته های نیمه سنگین از جمله cu، با در نظر گرفتن شکست تقارن ایزواسکالری تابع ساختار نوکلئون ها با نتایج تجربی از توافق خوبی برخوردار است و اثر انرژی بستگی نسبت به پیش بینی های انجام شده قبلی کاهش می یابد، ولی با بزرگ شدن هسته ها و قرار گرفتن نوکلئون ها در تراز های بالاتر به هنگام پر شدن تراز 1d بر اساس مدل لایه ای مرسوم، به علت قوی بودن نیروهای هسته ای و گسترده بودن تراز 1d، تراز ها درهم فرو رفتگی بیشتری پیدا می کنند، و نتایج تئوری بدست آمده نسبت به نتایج تجربی دچار انحراف می شود. نمونه ای از این انحراف در فیزیک اتمی به هنگام پر شدن تراز 4s که زودتر از تراز 3d صورت می گیرد، را می توان مشاهده نمود.